γεια σας,
ψάχνοντας για σχόλια για σκέψη και προβληματισμό έπεσα πάνω σε αυτό και σας το παραθέτω αυτούσιο
Πηγή: http://prwgreece.blogspot.com/2008/12/blog-post_23.html
(ένα blog για την ελληνική κοινότητα του process work Greece για συζήτηση, ανταλλαγή και επικοινωνία)
Τϊτλος: Αν δεν είσαι μέρος της λύσης, είσαι μέρος του προβλήματος... (Αλεξάνδρα Βασιλείου)
23-12-2008
Το κυρίαρχο συναίσθημα αυτές τις μέρες είναι πόνος. Ανέκφραστος, κι έτσι εύκολα μετατρέπεται σε οργή και αγανάκτηση. Σε μια κουλτούρα μαθημένη να θεωρεί την έκφραση πόνου αδυναμία, και την έκφραση οργής δύναμη.
Το πεδίο μέσα στο οποίο διαδραματίζονται τα γεγονότα, είναι μια ατμόσφαιρα έντασης, οικονομικής ανασφάλειας (καταστροφής για πολλούς), αίσθησης ότι τα πράγματα έχουν οδηγηθεί σε αδιέξοδο.
Ο φόνος του Αλέξη Γρηγορόπουλου ήταν η αφορμή, η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι. Και όλος ο ανέκφραστος πόνος για τα αδιέξοδα που βιώνει η ελληνική κοινωνία μετατράπηκε σε οργή. Δεν υπάρχει πιο επικίνδυνο πράγμα από το να αγνοήσεις τον πόνο. Γίνεται δηλητήριο και τρώει τα σωθικά. Κι όταν γίνει αυτή η μετατροπή σε αγανάκτηση και οργή, χάνει κάθε ενημερότητα, ψάχνει για εκτόνωση (σε δίκαιους και άδικους), χάνει την ικανότητα να ακούσει, ζητάει εκδίκηση. Έχουν γραφτεί πολλά αυτές τις μέρες, αναλύσεις, άρθρα, από πολλές οπτικές γωνίες. Μερικές ακόμα θα προσπαθήσω να προσθέσω, αναγνωρίζοντας ότι μέσα σε τόση σύγκρουση και απελπισία, είναι δύσκολο να δει κανείς τη μεγαλύτερη εικόνα.
Οι πρώτες δύο είναι οπτικές που βλέπουν τα δρώμενα σαν μια συνεχή εναλλαγή ρόλων, που όλοι εκπροσωπούμε σε διαφορετικές στιγμές. Και η τρίτη, αυτή που αντιμετωπίζει κάθε εξωτερική σύγκρουση και σαν αντανάκλαση μιας εσωτερικής.
Οπτική 1η
Αν δει κανείς τα γεγονότα των τελευταίων εβδομάδων σαν μια συναλλαγή ρόλων, μπορεί να περιγράψει τους ακόλουθους:
αυτοί που κατηγορούνται για κατάχρηση της ισχύος τους
αυτοί που νιώθουν θύματα της κατάχρησης ισχύος και που νιώθουν περιθωριοποιημένοι
Η ισχύς είναι μια δυναμική στη σχέση που δεν αφορά μόνο την κοινωνική ταυτότητα (κυβέρνηση, αστυνομία, πολίτες, κλπ), αλλά και την ιδιαίτερη δυναμική της κάθε στιγμής. Η κυβέρνηση έχει βρεθεί σε θέση ισχύος, από το γεγονός και μόνο ότι είναι κυβέρνηση και δίνει τις διαταγές. Οι διαδηλωτές έχουν βρεθεί σε θέση ισχύος απέναντι σε αστυνομικούς που είχαν εντολές να μην αντιδράσουν ή απέναντι σε ανθρώπους που δεν μπορούσαν να προστατέψουν τα μαγαζιά τους. Η ισχύς αλλάζει χέρια, ανάλογα με τη στιγμή, ανάλογα με τις περιστάσεις. Οι διαδηλωτές έχουν την ισχύ, τη στιγμή που η παρουσία τους στο κέντρο της Αθήνας, στις γειτονιές και στους δρόμους, διαταράσσει την καθημερινότητα των άλλων (για αυτό άλλωστε και γίνονται οι διαδηλώσεις, για αυτή τη στιγμιαία ανακατανομή ισχύος). Προσοχή: άλλο να συζητά κανείς για ρόλους και δυναμική στην επικοινωνία, και άλλο να παίρνει θέση απέναντι σε έναν φόνο (που ποτέ δεν μπορεί να εξισωθεί με το σπάσιμο μιας τζαμαρίας! Αυτά τα δυο δεν μπορούν να εξισωθούν, δεν είναι το ίδιο πράγμα!)
Νομίζω πως ελάχιστοι από εμάς ξέρουμε πως να διαχειριστούμε την ισχύ. Η θέση ισχύος έχει μερικά χαρακτηριστικά, παρόντα για όποιον βρεθεί σε αυτή τη θέση.
Η θέση ισχύος να είναι εθιστική για αυτόν που την έχει, με την έννοια ότι κάνει τον άνθρωπο να νιώθει καλά για τον εαυτό του και να θέλει κι άλλο. Είναι επίσης τυφλωτική. Όχι μόνο χάνουμε την ενημερότητα μας για τη θέση ισχύος που έχουμε, αλλά και την ενημερότητα για το πως αυτή επηρεάζει τους άλλους. Άνθρωποι που βρίσκονται σε θέση ισχύος συχνά δεν καταλαβαίνουν γιατί οι άλλοι διαμαρτύρονται, ή γιατί υποφέρουν. Νιώθουν τους άλλους ως θύματα, και νιώθουν υπεράνω των προβλημάτων των άλλων. Δεν μπορούν να δουν πως η δική τους συμπεριφορά ισχύος είναι κακοποιητική ή πως συνεισφέρει στη δυσκολία των άλλων ανθρώπων. Από την άλλη πλευρά, σε περιπτώσεις που έχουμε λιγότερη ισχύ ή καθόλου ισχύ, βλέπουμε ξεκάθαρα αυτή τη διαφορά και τις πονετικές επιδράσεις της.Το να έχει κανείς ισχύ δεν κάνει κάποιον αναγκαστικά “κακό”. Το να είμαστε ενήμεροι της ισχύος μας, μας προστατεύει από το να τη χρησιμοποιούμε με τρόπο που κακοποιεί τους άλλους. Οι άνθρωποι που είναι ενήμεροι της ισχύος τους ξέρουν ότι η ισχύς μεταβιβάζεται, δεν μοιράζεται. Αν είσαι ενήμερος της θέσης ισχύος και εξουσίας που έχεις, τότε θυμάσαι πως είναι να μην έχεις ισχύ και ξέρεις πως η ασυνείδητη ισχύς μπορεί να πονέσει τους άλλους, να τους εξαγριώσει, να τους στερήσει ελευθερία. Όταν δεις τέτοια σινιάλα, θα τα θεωρήσεις σημαντικό καθρέφτισμα για εσένα και δεν θα κοιτάς τον άλλον αφ' υψηλού, ή δεν θα τα ξεπερνάς ως ασήμαντες αντιδράσεις του άλλου. Η ενημερότητα και ανάληψη ευθύνης για τη θέση ισχύος συνήθως αποκλιμακώνει τις συγκρούσεις.
Οπτική 2η
Σε ένα άλλο επίπεδο, όλοι (κυβέρνηση, αστυνομία, πολίτες) είναι και καταχραστές ισχύος και θύματα κατάχρησης ισχύος από άλλους, και η σύγκρουση είναι ανάμεσα στην απελπισία και την ελπίδα.
Από τη μια η απελπισία, από την άλλη ότι κάτι μπορεί να αλλάξει.
Όλοι είναι ίδιοι, η εξουσία χαλάει τον άνθρωπο, κλπ, κλπ. Από την άλλη μια διαχρονική αίσθηση ελπίδας, έγνοιας για όλους, πίστη στο μέλλον της Ελληνικής κοινωνίας, στην ικανότητα να μάθει από τα λάθη της και να δημιουργήσει κάτι καινούργιο, που να εμπεριέχει όλες τις φωνές, όλες τις απόψεις, και να δίνει δικαίωμα σε όλους να κάνουν πραγματικότητα τα όνειρα τους.
Ο ρόλος φάντασμα είναι αυτός που θα καταλάβει και την ελπίδα και την απελπισία, αυτός που θα ‘αγκαλιάσουν’ και τα δυο συναισθήματα, και θα ενθαρρύνει δημιουργικότερο διάλογο ανάμεσα στα δύο. Σα να λέμε δηλαδή, ο ρόλος του ‘πρεσβύτερου’ (elder).
Οπτική 3η
Η τρίτη οπτική που λείπει είναι αυτή που βλέπει αυτή την εξωτερική σύγκρουση σαν αντανάκλαση μιας εσωτερικής σύγκρουσης που όλοι κουβαλάμε, και που όλοι οι ρόλοι εκπροσωπούνται.
Πόσες εμπειρίες και πλευρές σου δεν περιθωριοποιείς κάθε μέρα;
Πόσα συναισθήματά σου δεν γίνονται πρόσφυγες της καθημερινότητάς σου;
Πόσες φορές δεν αγνοείς τον πόνο σου, την αντίδρασή σου σε κάτι, γιατί δεν ξέρεις να τον εκφράσεις;
Πόσες δολοφονίες εσωτερικών εμπειριών δεν γίνονται κάθε μέρα, γιατί δεν ξέρεις πώς να εκφραστείς, πώς να διεκδικήσεις μια εσωτερική δημοκρατία, έναν εσωτερικό διάλογο;
Πόση εσωτερική αστυνόμευση αντέχεις πριν γίνει και η εσωτερική εξέγερση πραγματικότητα;
Χρειαζόμαστε χώρο για διάλογο. Εσωτερικό και εξωτερικό. Μαζί με την κοινωνική δράση, μαζί με της διαδηλώσεις ενάντια στην κατάχρηση εξουσίας (σε όλες της τις μορφές), μαζί με τις μαζώξεις πολιτών στις γειτονιές (που ήδη ξεφύτρωσαν και πολλαπλασιάστηκαν τις τελευταίες μέρες). Διάλογο, για να καταλάβουμε τους εαυτούς μας και τους άλλους καλύτερα. Πριν συνηθίσουμε τον φόβο και την κρίση. Πριν θεωρήσουμε όλον αυτόν τον πόνο γύρω και μέσα μας αναγκαίο –και ανυπέρβλητο- κακό.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου